De feestdagen staan letterlijk voor de deur. Nog 1 nachtje slapen en het is 24 december en dat betekend kerstavond en samenzijn met de familie, zoals dat bij ons thuis traditie is.

Voor mij voelt het dit jaar anders, want we zijn niet allemaal samen. Pop zit in Lissabon en is gewoon aan het werk. Zij zal daar vast wat organiseren met haar collega’s om er toch nog wat leuks van te maken. Voor mij geeft het vast en zeker af en toe een incompleet gevoel. Maar door aan haar te denken is ze er toch een beetje bij.

Zo zal iedereen tijdens de feestdagen een gemismoment ervaren. Van de mensen die er niet bij kunnen zijn of die niet meer onder ons zijn. Een moment van bezinning hoe waardevol het is om de mensen waar je van houdt om je heen te hebben, te waarderen wat je hebt en te genieten.

Voor mij is dat moment vaak tijdens het zingen van de kerstliederen. Dit is een samenhorigheidsgevoel dat nooit helemaal compleet voelt, juist omdat er een gemis is. Wij zingen altijd na het kerstdiner diverse kerstliederen. Begeleidt door de piano. Vroeger was het Groβmutter die achter de vleugel zat met haar grote groene bril op en wij allemaal om haar heen om de tekst op de bladmuziek mee te kunnen lezen. Want hoewel we ieder jaar dezelfde liederen zongen, gaf die tekst altijd het stukje houvast.

Groβmutter is er niet meer bij, maar de traditie is gebleven. En tijdens het zingen gaan mijn gedachten regelmatig naar vroeger, naar Eisenberg. Botervliegje die Kling Klöckchen uit volle borst inzet waarop wij met z'n allen verder zingen. Mushka die samen met mij Auf dem Berge zingt. De wat scheve tonen die Tante af en toe produceert, wat op de lachspieren werkt. De strenge blik van Groβmutter wanneer we een giechelbui krijgen en we ons vermannen en weer keurig verder zingen. De harmonie van alle stemmen die genieten van het moment van samen de liederen te zingen die een jaar lang in de kast hebben gelegen.

Die harmonie is gebleven. Schoonzus nu achter de piano. Oude en nieuwe liederen worden gezongen. Samen kiezen welk liedje als volgende aan de beurt is. Samen zingen, en een ieder met zijn/haar eigen gedachten of gevoel. In het hier, in het verleden of met de gedachte aan degene die je op dat moment mist. Met een gevoel van vreugde, van gemis of harmonie. Maar toch samen, waardoor de klanken van de piano en de stemmen aanvoelen als een warme deken en het daarmee het bijzondere gevoel geeft dat ik alleen tijdens de kerst ervaar.

Ik wens jullie allen gezonde en gezellige feestdagen. Geniet met de mensen van een feest dat voor mij uit samenhorigheid en liefde bestaat. Want een wereld vol liefde maakt van ons allen een rijk persoon.

Opmerkingen